Κατηγορία: Πρόσωπα

Αριστοτέλης

Ο σπουδαιότερος μαθητής αλλά και ο μεγαλύτερος αντίπαλος του Πλάτωνα. Όλα τα συγγράμματά του μαζί συγκροτούν μια εγκυκλοπαίδεια γνώσης. Τεράστια η επιρροή του σε όλες τις επιστήμες από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.

Η ζωή του

Ο Αριστοτέλης γεννήθηκε το 384 π.Χ. στα Στάγειρα της Χαλκιδικής του βασιλείου της Μακεδονίας. Ο πατέρας του ο Νικόμαχος ήταν γιατρός του βασιλιά της Μακεδονίας, Αμύντα. Η παιδεία του Αριστοτέλη βασίστηκε στα ιδανικά της δημοκρατίας που επηρέασαν την πολιτική σκέψη του και όχι στην ιδέα της αυτοκρατορίας που έφτιαξε αργότερα ο μαθητής του ο Αλέξανδρος. Ο Αριστοτέλης ήρθε στην Αθήνα και σπούδασε στην Ακαδημία του Πλάτωνα όπου παρέμεινε για περίπου είκοσι χρόνια. Μετά τον θάνατο του δασκάλου του ήθελε να γίνει διευθυντής της σχολής αλλά δεν τα κατάφερε. Γι αυτό, ίδρυσε τη δική του σχολή, το Λύκειο, που ονομάστηκε «περιπατητική» γιατί δίδασκαν ενώ ταυτόχρονα περπατούσαν. Λόγω της σχέσης του με τους Μακεδόνες αναγκάστηκε να φύγει πολλές φορές από την Αθήνα που είχε ταχθεί εναντίον της μακεδονικής κυριαρχίας. Για κάποιο διάστημα έμεινε στη Μικρά Ασία και τη Λέσβο, μέχρι που επέστρεψε στη Μακεδονία για να αναλάβει την εκπαίδευση του δεκατριάχρονου τότε Αλέξανδρου, γιου του βασιλιά Φιλίππου. Μόλις ο Αλέξανδρος πήρε τον θρόνο, ο Αριστοτέλης επέστρεψε στην Αθήνα. Μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου, κατέφυγε στη Χαλκίδα όπου πέθανε το 322 π.Χ.

Τα έργα και η μέθοδος του Αριστοτέλη

Όσο ζούσε ο Αριστοτέλης εξέδωσε πολύ λίγα έργα από τα οποία δεν σώθηκε κανένα ολόκληρο. Τα έργα που έχουμε σήμερα είναι οι χειρόγραφες σημειώσεις του για τα μαθήματά του στο Λύκειο τις οποίες συγκέντρωσε και εξέδωσε τον 1ο αιώνα μ.Χ. ο Ανδρόνικος από τη Ρόδο. Εάν τα χειρόγραφα αυτά είχαν χαθεί, η φιλοσοφία και η ιστορία του κόσμου από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα θα ήταν διαφορετική. Ο Αριστοτέλης μελέτησε όλους τους τομείς της γνώσης. Συνδύασε την πλατωνική ηθική και πολιτική φιλοσοφία με τη φυσική φιλοσοφία των Προσωκρατικών, δημιούργησε τον κλάδο της φιλοσοφικής Λογικής, έβαλε τις βάσεις για τις επιστήμες, φυσική, χημεία, βιολογία, μετεωρολογία, ρητορική, θεωρία της λογοτεχνίας και της πολιτικής.

Τα έργα του Αριστοτέλη

ΛΟΓΙΚΑ

ΦΥΣΙΚΑ – ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ

ΗΘΙΚΑ- ΠΟΛΙΤΙΚΑ

Κατηγορίαι

Φυσικά

Ηθικά Νικομάχεια

Περί ερμηνείας

Περί ουρανού

Ηθικά Ευδήμεια

Τοπικά

Περί γενέσεως και φθοράς

[Ηθικά μεγάλα]

Περί των σοφιστικών ελέγχων

Μετεωρολογικά

Πολιτικά

Αναλυτικά πρότερα

Περί τα ζώα ιστορίαι

Αθηναίων Πολιτεία

Αναλυτικά ύστερα

Περί ζώων μορίων

 

 

Περί ζώων γενέσεως

ΡΗΤΟΡΙΚΗ & ΠΟΙΗΤΙΚΗ

 

Περί ζώων πορείας

Ρητορική τέχνη

 

Περί ζώων κινήσεως

Περί ποιητικής

 

Περί ψυχής

 

 

«Μικρά φυσικά»

 

Η μέθοδός του είναι η εξής: θέτει το πρόβλημα, παρουσιάζει διάφορες απαντήσεις, τις ερευνά και κατόπιν τις δέχεται ή τις απορρίπτει. Κάθε επιστήμη έχει τις δικές της αρχές, μέθοδο, γλώσσα.

Λογική και πραγματικότητα

Η αριστοτελική λογική είναι ένα σύνολο κανόνων με το οποίο ερευνούμε τα προβλήματα. Η γλώσσα συνδέεται με την πραγματικότητα, γι αυτό χρειαζόμαστε τη Λογική για να οργανώσουμε τη γνώση και τη γλώσσα.

Η πραγματικότητα αποτελείται από δύο κατηγορίες όντων:

α) τα καθ’ έκαστα (=τα συγκεκριμένα όντα: πρόσωπα, ζώα, πράγματα),

β) τα καθόλου (= οι γενικές ιδιότητες που έχουν αυτά τα συγκεκριμένα όντα). Ο Αριστοτέλης, πρώτα τη διδάχτηκε και στη συνέχεια έκανε σκληρή κριτική στην πλατωνική θεωρία των Ιδεών.

Ο φυσικός κόσμος

Στην αριστοτελική φυσική η κίνηση είναι θεμελιώδης έννοια και ταυτίζεται με τη μεταβολή. Παρά τη συνεχή μεταβολή στη φύση, ο αριστοτελικός κόσμος είναι αγέννητος και αιώνιος. Αιώνια είναι και τα φυσικά είδη που τον απαρτίζουν: τα είδη των ζώων και των φυτών. Η σταθερότητα των φυσικών ειδών δεν αποκλείει τη διαρκή αλλαγή στο εσωτερικό του κάθε είδους. Κάθε φυσικό ον τείνει να πραγματώσει το "τέλος" του, τον προδιαγεγραμμένο σκοπό του.

Το σύμπαν του Αριστοτέλη είναι σφαιρικό και κλειστό. Στο κέντρο του βρίσκεται η ακίνητη Γη, γύρω από την οποία περιστρέφονται οι πλανήτες και οι αστέρες. Ο φυσικός κόσμος είναι χωρισμένος σε δύο: στον επίγειο χώρο των υλικών όντων που επικρατεί μεταβολή, και τον ουράνιο που έχει τάξη και κανονικότητα.

Υπάρχει άραγε Θεός σε αυτό το σύμπαν; Ο Αριστοτέλης δέχεται την ύπαρξη μιας οντότητας που άλλοτε ονομάζει "θεό" και άλλοτε "κινούν ακίνητο", δηλαδή είναι ένα ακίνητο ον που κινεί όλα τα άλλα όντα. Δεν δημιουργεί το σύμπαν ούτε επεμβαίνει σε αυτό.

Ουμανισμός και ερμηνείες του Πλάτωνα

Ουμανισμός και ερμηνείες του Πλάτωνα

Με τον όρο «ουμανισμός» (=ανθρωπισμός)...

Παρμενίδης

Παρμενίδης

Διάλογος που γράφτηκε από τον Πλάτωνα στην τελευταία φάση...

Πολιτεία

Πολιτεία

Διάλογος του Πλάτων που ασχολείται με τη δικαιοσύνη και την...

Η κοινωνία  στην κλασική Αθήνα

Η κοινωνία στην κλασική Αθήνα

Στην κλασική Αθήνα κατοικούσαν εκατοντάδες χιλιάδες...