Για την Ιδέα του αγαθού ο Πλάτων μιλά μόνο στην Πολιτεία. Εκεί παρουσιάζεται ως η ανώτατη ιεραρχικά Ιδέα και ως αιτία της ύπαρξης των άλλων Ιδεών.

Σύμφωνα με την

εκτός από τα πράγματα που αντιλαμβανόμαστε με τις αισθήσεις υπάρχουν και κάποιες οντότητες που γίνονται αντιληπτές με την νόηση, οι Ιδέες. Οι κατεξοχήν πλατωνικές Ιδέες είναι ηθικές αξίες όπως: η οσιότητα, η ανδρεία, η σωφροσύνη, η δικαιοσύνη.

Είναι όμως όλες οι ηθικές αξίες το ίδιο σημαντικές και όλες οι Ιδέες ισότιμες; Στο Πλατωνικό διάλογο

ο Πλάτων υποστηρίζει ότι η οσιότητα είναι μέρος της δικαιοσύνης, είναι εκείνο το μέρος της δικαιοσύνης που σχετίζεται με τη στάση μας απέναντι στους θεούς. Άρα η Ιδέα της δικαιοσύνης φαίνεται ότι είναι ανώτερη από την Ιδέα της οσιότητας.

Στην

και αφού ο Πλάτων έχει χωρίσει την ιδανική πολιτεία σε τρείς τάξεις και την ψυχή σε τρία μέρη αποδίδει τόσο στην πόλη όσο και στην ψυχή τις αρετές της σωφροσύνης, της ανδρείας, της σοφίας και της δικαιοσύνης. Θεωρεί όμως ο Πλάτων ότι η προσέγγιση αυτή δεν είναι πλήρης, γιατί η κάθε μια από τις παραπάνω αρετές δεν έχει συνδεθεί με το Αγαθό. Μόνο μέσω του Αγαθού όλες οι παραπάνω αρετές θα γίνουν ωφέλιμες είτε για τον κάθε άνθρωπο είτε για την πόλη. Στην απαίτηση των συνομιλητών του να προσδιορίσει τι είναι το Αγαθό, ο Σωκράτης χρησιμοποιεί τρείς παραβολές για να το περιγράψει: την παραβολή του Ήλιου, της Γραμμής και του Σπηλαίου. Όπως ο ήλιος κάνει αισθητά όλα τα ορατά αντικείμενα, έτσι και το Αγαθό δίνει ύπαρξή στις υπόλοιπες Ιδέες. Στη γραμμή το αγαθό θα αποτελέσει το τελευταίο σκαλοπάτι στη πορεία της γνώσης. Στον

τέλος το Αγαθό είναι αυτό που θα αποκαλυφθεί στους απελευθερωμένους δεσμώτες.

Τοποθετώντας το Αγαθό στην κορυφή της ιεραρχίας των Ιδεών ο Πλάτων συνδέει στενά τη γνώση με την ηθική και μάλιστα θεωρεί ότι η δεύτερη προηγείται της πρώτης. Για αυτό το λόγο τοποθετεί στην κορυφή της πυραμίδας των Ιδεών μια κατεξοχήν ηθική Ιδέα, την Ιδέα του Αγαθού. Στη ελληνική γλώσσα οι εκφράσεις «αγαθό» και «αρετή» είναι ισοδύναμες.

Ξενοκράτης

Ξενοκράτης

Ο τρίτος Σχολάρχης της Ακαδημίας (339-314 π.Χ.), μετά τον...

Ο Περικλής και ο κύκλος του

Ο Περικλής και ο κύκλος του

Ο Περικλής δέσποσε στην πολιτική ζωή της Αθήνας για...

Η οργάνωση της πλατωνικής Ακαδημίας: εκδοτικές διαδικασίες

Η οργάνωση της πλατωνικής Ακαδημίας: εκδοτικές διαδικασίες

Πώς εκδιδόταν ένα κείμενο την εποχή του Πλάτωνα, ποιοι ήταν...

Ίων

Ίων

Διάλογος της πρώτης συγγραφικής περιόδου του Πλάτωνα με...