Κατηγορία: Πλατωνικά έργα

Aρχαία εγχειρίδια εισαγωγής στη μελέτη των πλατωνικών διαλόγων

Έργα εισαγωγικά για τους πλατωνικούς διαλόγους που γράφτηκαν την περίοδο του μέσου πλατωνισμού (1ος-2ος αιώνας μ.Χ.) και του νεοπλατωνισμού (3ος - 6ος αιώνας μ.Χ.).

Εισαγωγικά

Τα έργα αυτά είναι τα εξής:

Εισαγωγή εις τους Πλάτωνος διαλόγους του Αλβίνου Επιτομή ή Διδασκαλικός των Πλάτωνος δογμάτων του Αλκίνοου

Περί Πλάτωνος και των δογμάτων του (Liber de Platone et eius dogmate) του Απουλήιου

Βίων και γνωμών φιλοσόφων του Διογένη Λαέρτιου

Προλεγόμεα της Πλάτωνος φιλοσοφίας (ανώνυμου συγγραφέα).

Η Εισαγωγή του Αλβίνου (2ος μ.Χ.)

Ο Αλβίνος δίδασκε πλατωνική φιλοσοφία στη Σμύρνη. Η Εισαγωγή είναι σύντομο έργο (περίπου 5 σελίδες) που ορίζει τον διάλογο και τις κατηγορίες των πλατωνικών διαλόγων. Ο διάλογος ορίζεται ως εξής: «λόγος που αποτελείται από ερώτηση και απάντηση για πολιτικά και φιλοσοφικά θέματα μαζί με ηθογραφία των συνομιλητών και αντίστοιχο γλωσσικό ύφος».

Διαχωρίζει τους πλατωνικούς διαλόγους σε «υφηγηματικούς» που παρουσιάζουν μια δογματική θέση, και σε «ζητητικούς ή απορητικούς» που ο φιλόσοφος προσπαθεί να ορίσει μια έννοια.

Ο Αλβίνος προτείνει στον μαθητή, αν θέλει να μελετήσει την πλατωνική φιλοσοφία, να διαβάσει τους διαλόγους με την εξής σειρά: Αλκιβιάδης, Φαίδων, Πολιτεία, Τίμαιος.

Ο Διδασκαλικός του Αλκίνοου (2ος αι. μ.Χ.)

Έργο σύνοψης της πλατωνικής διδασκαλίας με τις απόψεις του Σωκράτη και άλλων πρωταγωνιστών των πλατωνικών διαλόγων. Σε 36 κεφάλαια εξετάζονται όλοι οι κλάδοι της πλατωνικής φιλοσοφίας. Όπως όλοι οι συγγραφείς του μέσου πλατωνισμού, έτσι κι ο Αλκίνοος θεωρεί ότι η πλατωνική φιλοσοφία είναι ένα κλειστό και ολοκληρωμένο φιλοσοφικό σύστημα. Προσπαθεί να συνδυάσει τον πλατωνισμό με τον αριστοτελισμό (για παράδειγμα, ταυτίζει τον πλατωνικό θεό με τον αριστοτελικό Νου) και τον πλατωνισμό με τη στωική φιλοσοφία. Διακρίνει την πλατωνική φιλοσοφία σε: α) θεωρητική (η γνώση των όντων): θεολογική, φυσική, μαθηματικά, β) πρακτική (οι καλές πράξεις): ηθική, οικονομικά, πολιτική, γ) διαλεκτική (απόκτηση γνώσης): διαιρετική, οριστική, αναλυτική, επαγωγική, συλλογιστική (αποδεικτική, επιχειρηματική, ρητορική).

Τα Προλεγόμενα (6ος αι. μ.Χ.)

Έργο ανώνυμου, παρουσιάζει μια βιογραφία του Πλάτωνα, στοιχεία πλατωνικής φιλοσοφίας και τρόπους που ο Πλάτων δίδασκε τους αναγνώστες του. Ο συγγραφέας ορίζει τι είναι διάλογος, διαχωρίζει τους πλατωνικούς διαλόγους σε υφηγηματικούς, ζητητικούς και μικτούς. Ταξινομεί τους πλατωνικούς διαλόγους με χρονολογική σειρά, διακρίνει τους νόθους από τους γνήσιους και ορίζει τη σειρά μελέτης τους (βλ. Το νεοπλατωνικό πρόγραμμα σπουδών)

Πλατωνική διαλεκτική

Πλατωνική διαλεκτική

Η «διαλεκτική» είναι επινόηση του Πλάτωνα για...

Ο μύθος του Ηρός

Ο μύθος του Ηρός

O πλατωνικός μύθος του Hρός εξιστορεί τη μεταθανάτια...

Πορτραίτα του Σωκράτη

Πορτραίτα του Σωκράτη

Η εικόνα του Σωκράτη όπως σώζεται από τα αντίγραφα γλυπτών...

Συναγωγή και διαίρεση των Ιδεών

Συναγωγή και διαίρεση των Ιδεών

Η μέθοδος της συναγωγής και της διαίρεσης είναι το...